Chiến tranh thương mại Mỹ – Trung trở lại: Cơ hội vàng cho hàng xuất khẩu Việt Nam vươn lên
Ngày 10/10/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố “không thấy lý do để gặp Chủ tịch Tập Cận Bình” và đe dọa áp thuế mới lên hàng hóa Trung Quốc. Thông tin này lập tức khiến thị trường tài chính quốc tế biến động: đồng Nhân dân tệ suy yếu, chứng khoán châu Á giảm điểm, trong khi các chuỗi cung ứng toàn cầu lại đứng trước một lần “tái cấu trúc” mới.
Tuy nhiên, giữa làn sóng căng thẳng thương mại đó, Việt Nam nổi lên như một điểm sáng mới – nơi có tiềm năng thay thế hàng Trung Quốc trong nhiều lĩnh vực sản xuất và xuất khẩu. Đây không chỉ là thách thức, mà là “cơ hội vàng” để Việt Nam khẳng định vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Bối cảnh: Khi Mỹ siết thuế, Trung Quốc mất lợi thế
Trong nhiệm kỳ đầu, ông Trump từng áp thuế lên hơn 360 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc, gây ra một cuộc chiến thương mại kéo dài nhiều năm. Giờ đây, với động thái mới nhất, thị trường dự đoán mức thuế bổ sung có thể nhắm vào các mặt hàng chiến lược như linh kiện điện tử, máy móc, dệt may và vật liệu công nghiệp.
Hệ quả là các nhà nhập khẩu Mỹ buộc phải tìm nguồn cung thay thế — và Việt Nam, cùng với các nước Đông Nam Á khác, trở thành ứng viên hàng đầu nhờ vị trí địa lý thuận lợi, năng lực sản xuất ngày càng cao, và chính sách thương mại linh hoạt.
Việt Nam đã trở thành đối tác thương mại lớn thứ 7 của Mỹ trong năm 2024, với kim ngạch xuất khẩu hơn 125 tỷ USD, theo số liệu của U.S. Census Bureau.
Cơ hội lớn: Việt Nam có thể “thay thế Trung Quốc” ở đâu?
1. Dệt may, da giày và đồ gỗ – nhóm ngành xuất khẩu chủ lực
Các mặt hàng này là nhóm dễ bị ảnh hưởng bởi thuế Mỹ vì Trung Quốc hiện chiếm thị phần lớn. Việt Nam, với năng lực sản xuất cạnh tranh và mạng lưới FTA rộng, có thể nhanh chóng tận dụng sự dịch chuyển đơn hàng.
Năm 2024, xuất khẩu dệt may của Việt Nam đạt gần 44 tỷ USD, chiếm hơn 6% thị phần toàn cầu – một con số có thể tiếp tục tăng khi Mỹ siết hàng Trung Quốc.
2. Sản phẩm nông – thủy sản: Đòn bẩy từ lợi thế tự nhiên
Trong bối cảnh giá hàng Trung Quốc tăng do thuế, thủy sản, nông sản chế biến, nước uống và thực phẩm Việt Nam có thể mở rộng thị phần.
Việt Nam đang được nhìn nhận như “nhà bếp mới của châu Á”, với khả năng cung ứng ổn định và chất lượng ngày càng cao. Đặc biệt, các doanh nghiệp có chứng nhận quốc tế, sản xuất xanh và truy xuất nguồn gốc sẽ được ưu tiên trong các đơn hàng thay thế từ Mỹ và EU.
3. Sản xuất điện tử và linh kiện – bước tiến của công nghiệp Việt
Nhiều tập đoàn công nghệ quốc tế như Apple, Samsung, Foxconn hay Goertek đã chuyển dây chuyền sản xuất sang Việt Nam trong vài năm qua. Nếu Mỹ tăng thuế lên hàng điện tử Trung Quốc, Việt Nam sẽ trở thành điểm đến ưu tiên cho các đơn hàng linh kiện và thiết bị tiêu dùng.
Đây là cơ hội để các doanh nghiệp công nghiệp phụ trợ Việt Nam mở rộng hợp tác, nâng cấp năng lực, và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Thách thức: Cơ hội không dành cho tất cả
Dù có tiềm năng, Việt Nam vẫn phải đối mặt với một số rào cản:
-
Năng lực sản xuất còn phân tán – nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ chưa sẵn sàng đáp ứng các đơn hàng quy mô lớn.
-
Chi phí logistics cao hơn Trung Quốc khiến lợi nhuận bị thu hẹp.
-
Tiêu chuẩn kỹ thuật và chứng chỉ quốc tế khắt khe từ thị trường Mỹ, đòi hỏi doanh nghiệp Việt phải đầu tư vào chất lượng và quy trình sản xuất.
Song, những thách thức này cũng chính là động lực để Việt Nam nâng cấp năng lực sản xuất, chuyển đổi số và cải thiện chuỗi cung ứng.
Góc nhìn chuyên gia: Việt Nam có thể “thắng” nếu biết đi nhanh
Các chuyên gia của Reuters nhận định, trong bối cảnh thương mại Mỹ – Trung leo thang, chuỗi cung ứng sẽ tái cấu trúc nhanh hơn bao giờ hết.
“Nếu Việt Nam nắm bắt được cơ hội này – đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất giá trị cao và thương mại điện tử xuyên biên giới – nước này có thể trở thành trung tâm xuất khẩu mới của châu Á,” – chuyên gia kinh tế Nomura nhận định.
Sự dịch chuyển này không chỉ đến từ các tập đoàn lớn, mà còn từ các nhà nhập khẩu vừa và nhỏ của Mỹ, những người đang tìm kiếm nguồn hàng ổn định, giá tốt và đáng tin cậy hơn Trung Quốc.
Cơ hội song hành cùng thương mại điện tử xuyên biên giới
Mỗi lần thế giới biến động là một cơ hội tái định hình. Việc Mỹ áp thuế mới với hàng hóa Trung Quốc không chỉ là tin tức về chính trị, mà là một tín hiệu mở đường cho các quốc gia như Việt Nam vươn lên mạnh mẽ.
Với năng lực sản xuất ngày càng hoàn thiện, chính sách mở cửa và tinh thần linh hoạt, doanh nghiệp Việt có thể trở thành “người thay thế xứng đáng” trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Trong kỷ nguyên số, thương mại điện tử B2B đang trở thành kênh quan trọng giúp doanh nghiệp Việt tiếp cận thị trường Mỹ nhanh chóng mà không cần qua trung gian.
Nhiều doanh nghiệp đã tăng 30–50% doanh thu xuất khẩu nhờ tham gia các sàn như Alibaba.com, nơi kết nối trực tiếp với hàng triệu người mua toàn cầu.
Đây là con đường ngắn nhất để doanh nghiệp Việt “đi nhanh hơn” trong cuộc đua thay thế hàng Trung Quốc.
Tham gia cùng OSB – Bước ra thế giới qua Alibaba.com
Nếu bạn là doanh nghiệp Việt Nam đang tìm kiếm cơ hội xuất khẩu, đừng để cơ hội này trôi qua.
OSB – Đối tác chính thức của Alibaba.com tại Việt Nam, đang đồng hành cùng hàng ngàn doanh nghiệp mở rộng thị trường quốc tế qua thương mại điện tử xuyên biên giới.
👉 Tham gia ngay cùng OSB để trở thành nhà cung cấp toàn cầu – đưa hàng Việt vươn xa trong thời kỳ chiến tranh thương mại Mỹ – Trung.